Výstava Vladimíra Birguse na Mezinárodním festivalu fotografie v Lodži

Vladimír Birgus

Fotografie Vladimira Birgusa na pierwszy rzut oka zdają się opowiadać o drobnych wydarzeniach mających miejsce w najbardziej niezwykłych miejscach na naszej planecie, jednak po bliższym przyjrzeniu się można zauważyć, że mówią one przede wszystkim o dzisiejszym zglobalizowanym społeczeństwie, które żyje w ciągłym pośpiechu, o samotności w tłumie, kontrastach pomiędzy snem i jawą, o tym, co nie jest powiedziane wprost, lecz tylko ledwie wyczuwane intuicyjnie, czyli o naszym życiu wewnętrznym, o różnym nasileniu niepokoju w naszych duszach. Prace wybrane do zaprezentowania w ramach tej wystawy obejmują szczegóły rozmaitych wnętrz i elementów zewnętrznych, a ich przemyślana kompozycja i kolorystyka podkreślają malarski symbolizm i wzmagają poczucie niepewności, czy patrzymy na obraz rzeczywistego świata, czy na sztuczną kompozycję: fragment salonu z rozświetlonym oknem, porzucona metalowa puszka na betonowym chodniku o nierealnych barwach, splecione ręce figur drewnianej rzeźby.

Podobna melancholia i surrealizm pojawiają się również w wielu zestawieniach osób i miejsc lub w przypadku różnych współistniejących historii zaprezentowanych w postaci ułamkowych wycinków zza kulis naszej rzeczywistości. Uczucia towarzyszące różnym miejscom przelewają się w kolory, a w błyskotliwie przedstawionych scenach wyczuwamy podświadomą inspirację obrazami Edwarda Hoppera czy Erica Fischla. Niegdyś Birgus wykorzystywał głównie paletę przenikliwych czerwieni i żółci występujących w miejskim środowisku, w którym napotykamy osamotnione jednostki pośród obojętnego tłumu, zaś obecnie w jego pracach odbiorcę uderza przede wszystkim „wyciszenie“ uczestników zdarzeń. W przeszłości bardziej zamknięte sceny otwierały się w malarskich przestrzeniach, zaś atmosfera uzyskana dzięki oświetleniu nadawała intensywności całej kompozycji. W niektórych przypadkach możemy podejrzewać, że fotograf manipulował obrazem, co jest w obecnych czasach bardzo łatwe do osiągnięcia. Termin „wyrafinowanie przedstawionej sceny“ musi być obecne rozumiany jako równoważny „rzeczywistości niepoddanej manipulacji“.

Václav Podestát

Vladimír Birgus (ur. 1954), fotograf i historyk fotografii. Jest profesorem i kierownikiem Instytutu Fotografii Twórczej, Uniwersytetu Śląskiego w Opawie w Czechach. Autor i współautor trzydziestu książek, w tym: Tschechoslowakische Fotografie der Gegenwart (Kolonia i Heidelberg, 1990), Czech Photographic Avant-Garde 1918–48 (Praga, Stuttgart 1999, Cambridge, Massachusetts i Londyn 2003), Fotograf František Drtikol (Praga, 2000), Jaroslav Rössler – Czech Avant-Garde Photographer (Cambridge, Massachusetts i Londyn 2003), Eugen Wiškovský (Prague, 2005), Czech Photography of the 20th Century (Bonn, 2009, Praga, 2010). Brał udział w wielu wystawach zbiorowych oraz w ponad sześćdziesięciu wystawach indywidualnych. Był kuratorem i współkuratorem wystaw w wielu muzeach i galeriach w Europie i USA, w tym – Modern Beauty – Czech Photographic Avant-Garde, 1918–1948 (Barcelona, Paryż, Lozanna, Praga i Monachium, 1998–1999), Identities of Young Czech Women Photographers (Praga, Lyon, Budapeszt, Warszawa, 2007 – 2009) i Czech Photography of the 20th Century (Praga, 2005, Bonn 2009, z Janem Mlčochem). Práce v kolekcjach: Uměleckoprůmyslové museum, Praga – Moravská galerie, Brno – Muzeum umění, Olomuniec – Museum Ludwig, Kolonia – Maison Euroéenne de la Photografie, Paryż – Bibliothéque National, Paryż – Museet for Fotokunst, Odense – Museum of Fine Arts, Houston – International Center of Photography, Nowy York – San Francisco Museum of Modern Art, San Francisco – Yokohama Museum of Art, Yokohama – Tokyo Metropolitan Museum of Photography, Tokyo.

www.birgus.com

0